Wady zgryzu to nie tylko problem estetyczny, lecz także zdrowotny. Zęby nieprawidłowo usytuowane w łuku i względem siebie mogą stać się przyczyną nawracających stanów zapalnych dziąseł oraz sprzyjać rozwojowi próchnicy w trudno dostępnych do leczenia miejscach.
Krzywe, stłoczone zęby nierównomiernie się ścierają – jedne są bardziej eksploatowane podczas przeżuwania jedzenia od innych, co z czasem może doprowadzić do konieczności ich usunięcia bądź skomplikowanego i wieloetapowego leczenia. U osób z nieprawidłowym zgryzem często dochodzi do problemu odsłaniających się szyjek zębowych i nadwrażliwości. Tego stanu nie należy zatem lekceważyć.
Lekarz ortodonta pomoże pacjentowi zawalczyć o uzyskanie równego i zdrowego uśmiechu. Współczesne metody pozwalają na leczenie wad zgryzu także w dorosłym wieku! Bardziej niż wiek pacjenta liczy się stan jego uzębienia oraz kości. Oczywiście podjęcie leczenia w dorosłym wieku może wydłużyć czas noszenia aparatu, jednak mimo wszystko warto zdecydować się na jego założenie. Nowy uśmiech to lepsza pewność siebie, bardziej atrakcyjny wygląd, poprawa rysów i owalu twarzy, a przede wszystkim komfort wynikający z zachowania jak najdłużej własnych, naturalnych, zdrowych zębów.
W Gabinetach Stomatologicznych Dentus w Gdańsku i Gdyni dostępna jest ortodoncja dzieci, młodzieży i pacjentów dorosłych.
Na czym polega leczenie wad zgryzu?
1. Konsultacja
Lekarz ortodonta wykonuje przegląd i analizuje przyczyny rozwoju wady. Po zapoznaniu się z oczekiwaniami pacjenta omawia proces leczenia. Następnie pobrane zostają wyciski do stworzenia modeli diagnostycznych i wykonane zdjęcia RTG zębów. Dla potrzeb ortodoncji najczęściej wykonuje się zdjęcia pantomograficzne i cefalometryczne.
2. Plan leczenia
Po dokładnym zdiagnozowaniu uzębienia pacjenta, lekarz ortodonta tworzy plan leczenia, który może uwzględniać kilka różnych metod, niezbędnych w celu uzyskania uśmiechu jak najbliższego prawidłowemu.
3. Leczenie aktywne
Gdy pacjent zaakceptuje plan leczenia, można je rozpocząć. Ortodonta zakłada indywidualnie wykonany aparat stały i udziela wszelkich informacji na temat jego użytkowania i zdrowych nawyków podczas leczenia. Czas leczenia bywa różny, w zależności od typu wady i wieku pacjenta. Może wynosić od 18 do 24 miesięcy, a w bardziej skomplikowanych przypadkach nawet 36 miesięcy. W trakcie trwania leczenia pacjent zgłasza się systematycznie na wizyty kontrolne, podczas których oceniany jest przebieg leczenia oraz następuje korygowanie działania aparatu.
4. Leczenie retencyjne
To etap niezbędny dla utrzymania efektów osiągniętych podczas noszenia aparatu stałego. Po zdjęciu aparatu stałego pacjent korzysta ze specjalnego aparatu ruchomego, zakładanego na ogół na noc, przez określony czas po zakończeniu leczenia aktywnego.
Rodzaje aparatów ortodontycznych
RUCHOME
Mogą być zakładane i wyjmowane z ust. Zazwyczaj korzystają z nich dzieci w wieku od 4 do 12 lat (mające jeszcze mleczne zęby). Metoda ta wiąże się z pewnymi ograniczeniami, co sprawia, że korzystając z niej nie można w stu procentach wyleczyć niektórych wad. Aparaty ruchome są więc dlatego jedynie pierwszym etapem przed późniejszym założeniem aparatu stałego.
STAŁE
Jest to forma leczenia, z której korzystają głównie osoby dorosłe i młodzież. Stosowane są w formie zamków, które ortodonta przykleja do zębów pacjenta, a następnie łączy specjalnym łukiem. Przykleić je może tylko specjalista, a pacjent nie ma możliwości ich samodzielnego zdjęcia.
Stałe aparaty oddziałują na zęby ze stałą, ale niewielką siłą. Z uwagi na to, że siły te działają przez całą dobę, rezultaty leczenia są bardzo szybko zauważalne.
Stosuje się kilka rodzajów zamków, które są przeznaczone do leczenia aparatem stałym:
zamki metalowe
Zwykle w kolorze srebrnym. Po włożeniu do szczeliny, łuk przywiązuje się przezroczystymi bądź kolorowymi gumkami.
zamki estetyczne
Dostępne w wersji przezroczystej bądź w kolorze zębów. Są mniej widoczne niż zamki metalowe, a do ich produkcji wykorzystuje się rozmaite materiały, takie jak kryształ, porcelana czy szafir.
Funkcja zamków metalowych i ceramicznych jest taka sama – różnią się one od siebie tylko estetyką…
zamki samoligaturujące (bezligaturowe)
Wykorzystujące technikę bezligaturową. Łuk zamyka się w szczelinie przy wykorzystaniu specjalnej klepki (nie jest przywiązywany gumką – ligaturą). Dzięki tej metodzie możliwe jest zastosowanie mniejszych, jednak o wiele bezpieczniejszych sił. Jest to o wiele wygodniejsze rozwiązanie dla pacjenta. Umożliwia skrócenie czasu noszenia aparatu, a także zmniejszenie ilości wizyt i zminimalizowanie wszelkich dolegliwości bólowych. Ułatwiają również dbanie o higienę.
O czym należy wiedzieć
Jak się przygotować do noszenia aparatu?
Zanim pójdziemy do ortodonty w celu założenia aparatu, nasze zęby muszą być czyste i zdrowe. Należy je dokładnie oczyścić i wypełnić wszystkie ubytki. W tym celu warto zdecydować się na wykonanie profesjonalnych zabiegów oczyszczających w gabinecie stomatologicznym.
Podczas noszenia aparatu:
- Myj zęby i aparat co najmniej 3 razy dziennie (szczególnie po każdym posiłku)
- Co najmniej raz dziennie, przed snem, wyczyść przestrzenie między zamkami i zębami
- Stosuj specjalne szczoteczki międzyzębowe
- Do czyszczenia zębów używaj specjalnych szczoteczek ortodontycznych z rowkiem na środku
- Stosuj odświeżające płyny do płukania ust
- Regularnie odwiedzaj dentystę w celu dokonania przeglądów
- Noś przy sobie nić i szczoteczkę, aby czyścić zęby i aparat bez względu na to, gdzie się znajdujesz
- Unikaj owoców z pestkami, produktów twardych (suszona kiełbasa, kości od kurczaka). Wyłącz z diety słodycze – szczególnie gumowe i ciągnące się, które mogą prowadzić do uszkodzenia aparatu i odklejenia zamków
- Unikaj napojów takich jak kawa i czerwone wino, które przebarwiają gumki na zamkach (szczególnie jeżeli masz aparat z zamkami estetycznymi). Napoje gazowane, jak coca-cola, mogą natomiast rozpuszczać klej łączący aparat z zębami. Unikaj także curry.
- Zaleca się także rzadkie picie napojów słodzonych (soki, napoje – szczególnie gazowane). Zawarte w nich cukry i kwasy mogą prowadzić do uszkodzenia szkliwa.
W przypadku uszkodzenia należy niezwłocznie zgłosić się do ortodonty prowadzącego leczenia – wykona on wtedy naprawę aparatu.
Higiena
Higiena jamy ustnej podczas noszenia aparatów ortodontycznych
Przestrzeganie zasad higieny jamy ustnej ma ogromną wagę w przypadku leczenia aparatem ortodontycznym. Szczególne ważne jest dokładne oczyszczanie powierzchni zębów, przestrzeni międzyzębowych oraz elementów aparatu. Dbanie o higienę zmniejsza ryzyko wystąpienia komplikacji, co pozwoli na szybkie uzyskanie efektu, jakim jest piękny, zdrowy uśmiech.
Higiena jamy ustnej – aparaty ruchome
Ich noszenie nie wymaga żadnych specjalnych czynności. Zęby myje się tradycyjnie szczoteczką i pastą po zdjęciu aparatu, natomiast do czyszczenia samego aparatu należy także używać szczoteczki lub specjalnych tabletek. Jeżeli w aparacie zamontowane są śruby, rozkręcając je można zastosować na śrubę krople oleju jadalnego. Do przechowywania aparatu służy specjalne pudełko ortodontyczne.
Higiena jamy ustnej – aparaty stałe
Ze względu na to, że w tym przypadku trudniej dostać się do wszystkich powierzchni i elementów aparatu, higiena jamy ustnej podczas noszenia aparatu stałego jest utrudniona. Trudno dostępne miejsca czyści się za pomocą specjalnych elementów – szczoteczek międzyzębowych o różnej grubości, szczoteczek ortodontycznych z rowkiem, jak również nici dentystycznych z utwardzoną końcówką. Można także stosować płyny do płukania ust.
Szczoteczki międzyzębowe
Umożliwiają one czyszczenie powierzchni między zębami i drutami połączeń klamrowych. Służą do czyszczenia różnych elementów konstrukcji aparatu – zamków i pierścieni a także przestrzeni międzyzębowych oraz okolic przydziąsłowych.
Szczoteczka ortodontyczna
Dzięki specjalnie wyprofilowanemu rowkowi (powstałemu w wyniku skrócenia środkowych włókien), może docierać do trudno dostępnych powierzchni zębów, na których jest założony aparat. Szczoteczki te służą nie tylko do czyszczenia zębów, ale także klamer.
Nitka ortodontyczna
Jest przeznaczona do czyszczenia ciasnych przestrzeni między zębami – tych, do których nie dociera szczoteczka międzyzębowa. Wyposażono ją w utwardzone końcówki, które umożliwiają sprawne manipulowanie nitką. Taka budowa zapewnia łatwość wprowadzenia i wpływa na skuteczność czyszczenia przestrzeni otaczających aparat.
Płukanka
Chroni dziąsła i zęby, zmniejszając skłonność do pojawiania się na nich próchnicy i kamienia. Płukanie ust płynem nie tylko odświeża oddech, ale także zabija gromadzące się bakterie. Ważne jest, aby najpierw umyć zęby i aparat, a dopiero potem zastosować płyn.
